Huis afgebrand door oververhitte batterij

Het aantal woningbranden is sinds 2015 sterk toegenomen in ons land. Dat blijkt uit cijfers van de Civiele Veiligheid. Brandweeradviseur Tim Renders, van de brandweerzone Vlaams-Brabant Oost wijt die toename aan het grotere brandrisico, veroorzaakt door allerlei oplaadbare toestellen die we tegenwoordig in huis hebben.

Het totaal aantal woningbranden in Vlaanderen is de laatste jaren sterk toegenomen. Het kenniscentrum van de Civiele Veiligheid heeft de cijfers berekend op basis van de interventieverslagen van ongeveer 90 procent van de brandweerzones. In 2015 registreerden die 4.362 woningbranden, in 2017 (de meest recente cijfers, n.v.d.r.)  liefst 6.270.

Brandweeradviseur Tim Renders bevestigt dat het aantal woningbranden de laatste jaren stijgt. “Ook in onze brandweerzone Vlaams-Brabant Oost merken we duidelijk een stijging van het aantal branden. We hadden in 2015 370 woningbranden, in 2018 436, een serieuze stijging dus.”

Woningbranden

Aantal woningbranden in België

Elektrische fietsen, smartphones en hoverboards

De oorzaak van die toename is volgens Renders te vinden bij de vele oplaadbare toestellen die we thuis in het stopcontact hebben zitten. Ze verhogen het risico op brand. “We laden tegenwoordig heel veel toestellen op”, zegt Renders. “Denk maar aan elektrische fietsen, hoverboards, laptops of smartphones. Vroeger hadden we die dingen niet en liepen we dus ook minder risico op brand.”

Ook de manier waarop we met die toestellen en het opladen ervan omgaan, is van belang volgens Renders. “Het gezonde boerenverstand om stekkers uit te trekken bij onweer of wanneer we op vakantie gaan, is er tegenwoordig helaas niet meer”, zegt Renders. “Er steekt heel wat in de stekker en dat vormt allemaal een brandrisico. We merken bijvoorbeeld dat er soms toestellen worden opgeladen in een zetel of in een bed, op materiaal dat heel brandbaar is. Dat is uiteraard geen goed idee.”

Meer brandonderzoek

De cijfers over het aantal branden van de Civiele Veiligheid zeggen niets over de ernst van de branden die zich voordeden. Ook cijfers over slachtoffers van woningbranden zijn er officieel niet. Renders heeft daarom zelf al enkele jaren het aantal fatale branden in ons land bijgehouden (Zie grafiek hieronder). “Dit jaar zitten we al aan 46 doden door woningbranden in België”, zegt Renders. “Dat betekent dat elke zeven dagen iemand sterft in een woningbrand, een zeer verontrustend cijfer waar we iets aan willen doen.”

Renders pleit voor meer accurate cijfers. Hij wil dat de volle 100 procent van de brandweerzones hun cijfers zouden doorgeven aan het kenniscentrum. Verder vindt hij het belangrijk dat er meer brandonderzoek zou gevoerd worden. “Statistieken en brandonderzoek zijn heel belangrijk om brandpreventieboodschappen te kunnen geven”, zegt Renders.

Fatale woningbranden

Aantal fatale woningbranden in België

“Kortsluiting” zegt niets, ik wil weten welk toestel, merk en type de brand veroorzaakt heeft
Tim Renders, brandweeradviseur brandweerzone Vlaams-Brabant Oost

Op dit moment wordt de precieze oorzaak van een brand vaak niet in detail onderzocht. “Bijvoorbeeld “kortsluiting” zegt mij niets”, zegt Renders. “Ik wil eigenlijk weten welk toestel die brand heeft veroorzaakt; niet alleen welk toestel maar ook welk merk en type. Dan kunnen we dat in kaart brengen, in een database steken en eventuele terugroepacties doen. Denk maar aan terugroepacties die al in het verleden gebeurden van hoverboards en e-sigaretten.”

Om zoveel mogelijk het risico op een brand te vermijden, heeft Renders een hele reeks tips. “We willen in de eerste plaats dat de risico’s worden weggenomen”, zegt Renders. “Denk maar aan  alle toestellen die vaak  ’s nachts worden opgeladen. Dat doe je beter niet. Wanneer je slaapt, ruik je niets en zal de geur van rook je dus ook niet wakker maken. Dat is levensgevaarlijk.  Laad je toestellen dus overdag op, onder toezicht en ook best onder een rookmelder.”

Beter overdag opladen

Verder benadrukt Renders het belang van rookmelders in huis, die trouwens vanaf volgende maand verplicht zijn in alle woningen. “Investeer in voldoende rookmelders en kies er met een tienjarige batterij, zo weet je dat je degelijke rookmelders hebt” zegt Renders. Hij raadt aan om die niet centraal in huis te hangen maar eerder in de buurt van mogelijke brandrisico’s. Voor een klein appartement kan één rookmelder volstaan, vindt hij. Voor een doorsnee eengezinswoning heb je er al snel 4 tot 8 nodig volgens Renders.

“Het is ook heel belangrijk dat je die rookmelders ’s nachts kan horen. In een gezinswoning is het belangrijk om te investeren in rookmelders die je draadloos met elkaar kunt koppelen. Want wanneer bijvoorbeeld in de berging een wasmachine of droogkast vuur vat, ga je de rookmelder die daar alarm slaat, in jouw slaapkamer niet horen. Kies daarom voor rookmelders die draadloos gekoppeld kunnen worden en allemaal samen alarm geven, zodat je zeker wakker wordt.”

Meer tips vind je op www.leefbrandveilig.be.

(Bron: VRT)

Voorzie een brandblusser

Dat rookmelders vanaf 1 januari 2020 verplicht in elke woning dienen opgehangen te worden is een zeer goede zaak. Toch vinden wij dat er meer inspanningen geleverd moeten worden. We pleiten ervoor om ook minstens één draagbare brandblusser per woning te voorzien. Bij een beginnende brand telt elke seconde en heeft men baat bij een gebruiksklaar en efficiënt blusmiddel! Er is nu eenmaal geen tijd om eerst een emmer te zoeken en deze vervolgens met water te laten vollopen. Deze emmer water heeft trouwens een veel lagere bluscapaciteit dan een brandblusser. Daarenboven is water enkel geschikt voor het blussen van vaste stoffen. Het is bijvoorbeeld levensgevaarlijk om een elektriciteitsbrand te bestrijden met water!

Schuimblusser

Bescherm jezelf en je gezin tegen de verwoestende effecten van een brand. Voorzie rookmelders op enkele strategische plaatsen, een blusdeken in de keuken en een brandblusser op een centrale plaats in je woning. Combineer dit met gezond verstand en je beschermt jezelf en je gezin al veel beter tegen de verwoestende effecten van een brand.

Waar rookmelders ophangen
Brand Notre Dame Parijs

Niemand had tijdens de middag van 15 april gedacht dat de Notre-Dame die avond zou kunnen uitbranden. Onderzoek brengt een aantal fouten aan het licht die hebben geleid tot de ravage en leert ons dat brandpreventie nooit vanzelfsprekend is.

Wat was de oorzaak van de brand?

Aanvankelijk was er heel wat onduidelijkheid over het ontstaan van de brand. Kwaad opzet werd al vrij snel uitgesloten. Sigarettenpeuken deden vermoeden dat een brandende sigaret de aanleiding was geweest, maar nader onderzoek wees in de richting van een kortsluiting.

Te laat!

Belangrijk is dat de brand pas werd ontdekt toen deze al ernstige schade had aangericht. Nochtans was er een goed functionerend ingebouwd alarmsysteem aanwezig. Hoe kon dit?

Een nieuw rapport over het vuur dat de Notre Dame van Parijs heeft gestript, werpt licht op de eerste fouten bij het vinden van de brand. Deze fouten gaven de brandweer minder tijd om te voorkomen dat het 850 jaar oude icoon instortte.

Een verwarrend systeem

Een half uur nadat het rookalarm was afgegaan, werd de brand nog steeds niet opgemerkt omwille van een verwarring over de lay-out van het gebouw. Het rookalarm waarschuwde om 18.18u een medewerker van de brandbeveiliging, die het systeem in een gebouw naast de kathedraal bewaakte. Die medewerker belde toen een bewaker die bij het altaar stond en zei dat hij moest gaan controleren of er brand was. De bewaker ging kijken en rapporteerde dat er geen brand was. Maar 30 minuten later bleek dat de bewaker naar het verkeerde deel van de kathedraal was gegaan.

Fouten, fouten, fouten

De bewaker had bovendien naar zijn baas gebeld in plaats van naar de brandweer. De baas nam aanvankelijk de telefoon niet op. Toen de baas in kwestie eindelijk terugbelde, realiseerden ze zich wat er was gebeurd en gaf de baas de bewaker opdracht om onmiddellijk naar de zolder van het belangrijkste gedeelte te gaan kijken, waar de brand in de beroemde en ingewikkelde houten zolder van het gebouw inmiddels compleet uit de hand liep.

Verkeerde inschatting

Het alarmsysteem geeft brandmeldingen niet automatisch door aan de brandweer. Zoals ook elders in Frankrijk wordt de brandweer niet automatisch gealarmeerd bij het afgaan van een brandalarm. Het brandveiligheidsplan ging uit van de aanname dat de eeuwenoude houten dakconstructie in het geval van een brand langzaam zou branden. Dat zou de beveiligingsmedewerkers van de kathedraal de tijd verschaffen zelf poolshoogte te nemen, alvorens zo nodig de brandweer in te schakelen. Een verkeerde inschatting, want de eikenhouten balken in de nok van de kerk werden razendsnel door de vlammen in de as gelegd. Dat oud en dik eikenhout niet snel opbrandt, wil nog niet zeggen dat het vuur zich te midden van talloze houten balken niet snel kan verspreiden.

Meer esthetisch dan brandveilig

Op de zolder van de kerk, waar de brandhaard zich ergens tussen de houten balken bevindt, zijn geen sprinklers. In tegenstelling tot in andere delen van de kathedraal zijn er ook geen brandwerende muren. Dat was een bewuste keuze. Het installeren van brandwerend materiaal zou de unieke houten dakconstructie “verminken”.

Communicatieproblemen

De ontwikkeling van het ingenieuze alarmsysteem waarmee de Notre Dame was uitgerust, nam zes jaar in beslag. Dit alarmsysteem waarschuwde niet alleen dat er brand was, maar probeerde daarbij werknemers ook precies te vertellen waar de brand zich bevond. Om die reden produceerde het een “bijna niet te ontcijferen bericht”. Bij de berichtgeving dat er brand was uitgebroken, gaf het systeem ook een kwadrant weer van de kathedraal met een aanduiding waar de brand precies werd gedetecteerd, alsook een code bestaande uit letters en cijfers om weer te geven welke detector rook had waargenomen.

Het is niet duidelijk hoe de communicatie tussen de medewerker van de brandveiligheid en de bewaker precies is verlopen. Elytis, de brandveiligheidsorganisatie, stelt dat de belangrijkste informatie werd doorgegeven. Dit alles leidde tot een schrijnend potje vingerwijzen over wie in fout was en de vertraging had veroorzaakt.

Race tegen de klok

Brandweerlieden gingen een levensbedreigende race tegen de tijd aan om te voorkomen dat de kathedraal instortte, wat eindigde met het verlies van neogotische torenspits en houten structuur, maar het behoud van zijn torens, hoofdstructuur, beroemde glas-in-loodramen en veel van de wereldbefaamde schatten binnen.

Hebben we dan niks geleerd uit branden uit vorige eeuwen?

Dat historische gebouwen blijven afbranden, zegt iets over hoe we omgaan met brandpreventie. Hebben we uit brandrampen in de vorige eeuwen dan helemaal niets geleerd? We blijven brandrisico’s onderschatten: “Maatregelen nemen is belangrijk. Maar om dat te doen en te blijven doen, is het nog belangrijker dat wij allemaal brandveiligheid nergens en nooit als vanzelfsprekend beschouwen”, stelt historicus Siegfried Evens.

De brand in de kathedraal van de Notre-Dame was een verschrikking om te zien. Op een bepaald moment in de avond kon het twee richtingen uit. Het hele gebouw kon succesvol geblust worden of een 800-jarige schat aan werelderfgoed kon in vlammen opgaan.

Voorkomen in plaats van genezen

Hoe knap het werk van de brandweer ook mag zijn, het grootste en belangrijkste werk gebeurt achter de schermen, namelijk op vlak van brandpreventie.

Vuur is een inherent deel van de geschiedenis. De controle over vuur was een drijvende kracht achter de evolutie van de mens, industrialisering en technologische vooruitgang. Maar het heeft ook altijd een bedreiging gevormd.

Het risico op brand is oud. Zeer oud. En toch gebeurt het nog steeds. In 2019 branden nog steeds kathedralen uit 1345 uit. Hoe is dat mogelijk?

Brandrisico blijft een probleem

De brand in de Notre-Dame toont aan dat onze omgang met brandrisico’s verre van perfect is, ook al kennen we die risico’s al millennia lang. Het wordt nog schrijnender als we enkele jaren terugblikken. Nog geen jaar geleden brandde het Nationaal Museum van Brazilië uit. Veel meer kunstschatten zijn daar verloren gegaan dan in de Notre Dame.

Door onze technologische modernisering zijn er vandaag meer brandrisico’s dan in pakweg 1345, wat oude gebouwen zoals kathedralen extra kwetsbaar maakt.

Brandveiligheid is niet vanzelfsprekend

Maatregelen nemen is belangrijk. Maar om dat te doen, en te blijven doen, is het nog belangrijker dat wij allemaal brandveiligheid nergens en nooit als vanzelfsprekend beschouwen. Als het drama van de Notre-Dame, en de hele geschiedenis van branden, ons iets kan leren, laat het dan dat zijn.

(Bron: Prebes.be)

Brandveilig op kot

Brandveilig op kot

Een woningbrand kan altijd en overal ontstaan, ook bij studenten! Het is dan ook uitermate belangrijk dat zij beseffen hoe belangrijk voldoende rookmelders en een ingeoefend vluchtplan zijn.

Rookmelders en een ingeoefend vluchtplan zorgen er voor dat jij en je kotgenoten, in geval van brand, tijdig de woning kunnen verlaten. Overloop met alle kotgenoten de checklist rond de brandveiligheid van je studentenwoning. Vraag aan je kotbaas het brandpreventieverslag. Bij twijfel neem je best contact op met de dienst wonen van de gemeente of de preventiedienst van je brandweerzone.

Checklist voor een brandveilig kot:

  • Hangen er overal rookmelders?
  • Test en ontstof jij regelmatig de rookmelders op je kot?
  • Heb jij een vluchtplan?
  • Is er veiligheidsverlichting?
  • Hangt er een blusdeken in de keuken?
  • Zijn er brandblussers aanwezig?
  • Ken jij alle pictogrammen op je kot?

Brandveilig op kot

Het volgende filmpje geeft je nuttige tips voor een brandveilig kot en toont wat je moet doen in geval van brand: https://www.youtube.com/watch?v=6MMHlI1HWZo.

(Bron: leefbrandveilig.be)

Huis afgebrand door oververhitte batterij

In Diepenbeek heeft er maandagavond een zware brand gewoed in een woning. Een elektrische fiets die net aan het opladen was, is de oorzaak. Het is lang niet de eerste woningbrand ten gevolge van een oververhitte batterij tijdens het laden.

De woning aan de Jeugdstraat is onbewoonbaar. De verdieping onder het dak is volledig verwoest, de rest van de woning heeft zware rook- en waterschade. Gewonden vielen er gelukkig niet.  De brand ontstond toen de bewoner zijn fiets wilde opladen.  “De batterij vatte onmiddellijk vuur en dat verspreidde zich zeer snel”, zegt Marc Thijs van de brandweerzone Zuid-West Limburg. Buurtbewoners probeerden nog te blussen met hun tuinslang. Bij aankomst van de brandweer stond het dak echter al in lichterlaaie.

Gebruik degelijk materiaal

Volgens Marc Thijs kan er niet genoeg gewaarschuwd worden voor zulke branden. “Het is belangrijk dat mensen degelijk materiaal aankopen. Erg goedkope elektrische fietsen kunnen een gevaar vormen. Bovendien moet men batterijen opladen met de bijgeleverde laders”.

De samenstelling van batterijen en elektronica in het algemeen is zodanig complex dat men voor kwaliteit moet kiezen. Een batterij bestaat uit brandbare materialen en gassen die bij de juiste (of beter gezegd foute) combinatie van hitte of ontsteking en zuurstof vuur kunnen vatten. Goedkope varianten van officieuze fabrikanten zijn vaak niet gekeurd en dus minder betrouwbaar.

Gevaarlijke trend

Een defect aan de batterijlader van een elektrische fiets lag dus aan de oorzaak van de brand en dit komt volgens de brandweer steeds vaker voor. Het probleem beperkt zich trouwens niet alleen bij elektrische fietsen. Tegenwoordig zijn smartphones, tablets en laptops niet meer weg te denken uit onze samenleving. Al deze elektronica werken op batterijen en hier gaan we te vaak ondoordacht mee om. “We zien ontegensprekelijk een stijging van het aantal woningbranden door het opladen van elektrische toestellen”, waarschuwde de woordvoerder bij Brandweer Zone Antwerpen begin dit jaar nog in Het Nieuwsblad.

Opgebrande fietsbatterij door oververhitting.

Opgebrande fietsbatterij door oververhitting.

Enkele tips

Moeten we alles met batterijen nu uit ons leven weren om op beide oren te slapen? Natuurlijk niet! Neem onderstaande tips van brandweer en experts in acht en beperk de risico’s op een catastrofale brand.

Rookmelders

Voorzie je woning van voldoende rookmelders en laad enkel toestellen op in ruimtes waar deze melders ophangen. Bevindt de ruimte zich te ver weg om je rookmelder te horen? Maak dan gebruik van koppelbare rookmelders. Gaat je rookmelder in de kelder of het tuinhuis af, dan gaat de gekoppelde rookmelder in de slaap-, eet- of woonkamer ook af.

Vermijd contact met brandbaar materiaal

Laad je toestellen op in een veilige omgeving en doe dit op voldoende afstand van brandbaar materiaal. Leg je gsm dus niet onder je hoofdkussen tijdens het opladen. De vonk slaat zo over op je uiterst brandbare matras en donsdeken. En ook al zijn we brandexperts en geen gezondheidsexperts, de continue straling van de gsm bij het hoofd lijkt ons sowieso geen goed idee.

Verluchting

Het is ook altijd veiliger om elektronica voldoende ruimte te geven ter afkoeling. Door je elektronica tijdens gebruik of tijdens het opladen af te sluiten van verluchting warmen ze veel sneller op en komt er ook gemakkelijker stof in je toestel. Men raadt zelfs aan om het hoesje van de smartphone te verwijderen tijdens het opladen.

Vermijd overladen

Haal je toestel uit het stopcontact zodra hij voldoende is opgeladen. Overladen geeft niet alleen meer risico op oververhitting maar zou volgens sommige kenners ook slecht zijn voor de levensduur van je batterij.

Vermijd overbelasting

Laad je toestellen gespreid op en niet allemaal via een constructie van verlengkabels op hetzelfde stopcontact. Overbelasting kan voor kortsluiting zorgen met alle gevolgen van dien.

Hou een oogje in het zeil

Blijf in de buurt om snel te kunnen reageren en stop met elektronica ’s nachts op te laden! Het duurt veel langer voor we in onze slaap geuren detecteren. In veel gevallen is het zo dat we zelfs stikken alvorens we de rookgeur bewust waarnemen. Zelfs van de rokende smartphone naast bed zullen weinig mensen tijdig wakker worden.

Defect? Recupel!

Gooi kapotte opladers, accu’s en toestellen tijdig weg en breng ze veilig binnen bij het containerpark. Ben je nog van plan iets met je oude batterij te doen? Berg ze veilig op in daarvoor bestemde opbergdozen. Batterijen die in contact komen met staal kunnen zonder meer een brand veroorzaken (zie YouTube).

Brandblussers en -dekens

Brandblussers en branddekens zijn altijd een must in huis. Zelfs de kleinste toestellen kunnen al een wereld van verschil maken. Houd een kleine CO2-blusser in de buurt van je oplaadpunt. Deze toestellen zijn makkelijk te bedienen, niet schadelijk voor je elektronica en zeer effectief.

(Bronnen: VRT, Nieuwsblad)

firsaco-categorie-rookmelders-brandalarm

‘Hoe beschermt u zich tegen brandgevaar?’ Zo luidt de slagzin van de nieuwe campagne van de Vlaamse Overheid over rookmelders. Rookmelders vormen een eenvoudige en doeltreffende bescherming tegen de gevaren van brand.

Rookmelders redden levens

Woningbranden eisen elk jaar tientallen mensenlevens. Meer nog dan het vuur, maakt vooral de rook tal van slachtoffers. De rook is verstikkend en verspreidt zich enorm snel. Rookmelders vormen een eenvoudige en doeltreffende bescherming tegen de gevaren van brand. Ze zijn niet duur én je kan ze makkelijk zelf plaatsen. Zodra de rookmelder rook opmerkt, zorgt het alarmsignaal dat jij en je huisgenoten zich tijdig in veiligheid kunnen brengen.

Test de rookmelder elke maand!

Test de rookmelder één keer per maand, bijvoorbeeld elke eerste donderdag van de maand (met een druk op de testknop).

Waaraan moet de rookmelder voldoen?

  • De rookmelder moet CE gemarkeerd zijn en voldoen aan de norm NBN EN 14604.
  • Zowel een type met vervangbare batterij als een type met een niet-vervangbare batterij komt in aanmerking. Een model met niet-vervangbare batte-rij met een levensduur van tien jaar is aan te raden.
  • Kies een toestel dat beschikt over een testknop.

Waar moet je best rookmelders plaatsen?

Om wettelijk in orde te zijn moet een zelfstandige woning (eengezinswoning, appartement of studio) of kamerwoning op elke verdieping minstens een rookmelder hebben. In kamerwoningen moet er bovendien ook in elke kamer een rookmelder zijn.

Het is aan te raden om rookmelders te plaatsen in elke ruimte waar je doorheen moet op weg naar buiten (de kortste vluchtweg).

Nieuwe veiligheidsnormen vanaf 2020

Vanaf 1 januari 2020 moet ook een woning  waarin de eigenaar zelf woont, over de nodige rookmelders beschikken. Wacht dus niet langer en plaats zo snel mogelijk rookmelders in uw woning. Wat als u geen rookmelders in jouw woning plaatst? Dan voldoet de woning niet aan de minimale veiligheids-, gezondheids- en woningkwaliteitsvereisten die de Vlaamse overheid vanaf 2020 oplegt.

(Bron: Prebes)

Tijdens de kerstdagen maken we het graag gezellig. De houtkachel wordt aangestoken, de kerstversiering van onder het stof gehaald en de sfeerverlichting zorgt voor een feestelijke stemming. De kerstperiode is hierdoor echter ook een periode met een verhoogd risico op woningbrand.

Wat zijn de grootste boosdoeners? Waar moet u extra op letten tijdens de kerstdagen? Welke maatregelen zijn cruciaal wanneer er toch brand ontstaat? Tim Renders, medebeheerder van leefbrandveilig.be en brandweerman bij de hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant geeft oorzaken en mogelijke oplossingen.

Kortsluiting

De grootste oorzaak van een woningbrand is kortsluiting. Een risico dat verhoogt tijdens de wintermaanden wanneer extra stekkerdozen tevoorschijn worden gehaald en de kerstverlichting wordt aangestoken. Een waarschuwing is daarom op zijn plaats. Kies voor stekkerdozen met een oververhittingsbeveiliging en controleer uw lichtslingers. Een kapotte kabel moet onmiddellijk vervangen worden. Wees daarom voorzichtig als u een kabel op- of afrolt. Vergeet ook niet de stekkers uit het stopcontact te trekken wanneer u uw woning verlaat of voor het slapengaan.

Schouwbrand

Roetaanslag, bladeren, takken en bijvoorbeeld vogelnesten zorgen jaarlijks voor heel wat schouwbranden. Nochtans is dit perfect te voorkomen door uw schouw regelmatig te laten reinigen door een professionele schoorsteenveger. Doe dit bij voorkeur voordat de kachel na een lange inactiviteit weer in gebruik wordt genomen. Bent u van plan uw woning tijdens de wintermaanden warm en comfortabel te maken met elektrische bijverwarming? Volg dan goed de veiligheidsvoorschriften en zorg ervoor dat het verwarmingselement stofvrij is.

Kerstversiering

Ook rechtstreeks contact tussen warmtebronnen en (brandbare) kerstdecoratie kan leiden tot een woningbrand. Dit is te vermijden door na te gaan of de lichtslinger in de kerstboom niet te veel hitte produceert. Vervang de lichtslinger indien nodig door een exemplaar met leds. Een andere tip is te investeren in een onbrandbare kunststofboom. Hebt u liever een echte boom, koop dan een exemplaar met wortels en geef hem tot 1 liter water per dag zodat hij niet uitdroogt. En wees voorzichtig met kaarsen en tafelversiering.

Het kerstdiner

Ook in de keuken ontstaan er jaarlijks enkele woningbranden. De bereiding van een groot feestmaal zorgt voor chaos en onoplettendheid en het fondue- of gourmetstel staan soms gevaarlijk dicht bij de kerstkrans. Tel daarbij de uitgelaten sfeer en enkele glaasjes alcohol en u begrijpt dat de (brand)veiligheid wel eens in het gedrang komt.

Vuurwerk

In Nederland loopt de jaarlijkse schade door vuurwerk in de miljoenen euro’s en zijn er elk jaar opnieuw honderden mensen met ernstige brandwonden. In België is de wetgeving veel strenger. Toch gebeuren er ook in ons land elk jaar ongelukken met (brand)schade en lichamelijke letsels tot gevolg. Vuurwerk is enkel veilig in de handen van professionals! Ga liever met uw gezin naar het georganiseerde vuurwerk in uw buurt dan zelf risico’s te nemen.

Wat als het toch brandt?

Een woningbrand kan verschrikkelijke gevolgen hebben. Met enkele eenvoudige maatregelen kunt u de effecten van een woningbrand beperken:

  • Branddetectie: Er is geen enkele reden om geen rookmelders te plaatsen. Het redt levens en de kostprijs is verwaarloosbaar. Kies voor types met een levensduur van 10 jaar en een niet-vervangbare batterij. De optische cel die rook detecteert, is na de vervaldatum te vervuild (door stof) om nog optimaal te werken. Een rookmelder is het ideale cadeau voor onder de kerstboom!
  • Branddetectie gelinkt aan een alarmsysteem heeft enkele belangrijke voordelen:
    • Alle detectoren geven een signaal wanneer 1 detector rook signaleert.
    • Uw alarmsysteem genereert een (luid) signaal dat ook door de buren of de alarmcentrale wordt opgepikt.
    • U kunt de signalen opvolgen met uw smartphone.
  • Zelf blussen? Dat kan maar denk vooral aan uw eigen veiligheid en verwittig eerst de brandweer. Als een bluspoging mogelijk is zonder uw eigen veiligheid in gevaar te brengen, kan dit eventueel maar zo snel mogelijk evacueren blijft de boodschap. Een opleiding kleine blusmiddelen helpt u om de juiste inschatting te kunnen maken en blusmiddelen adequaat te gebruiken.
  • Vluchtplan: In elk bedrijf, op scholen en openbare gebouwen is een evacuatieplan aanwezig en worden brandoefeningen gedaan. Waarom niet bij u thuis?
    • Zorg steeds voor een goed functionerende zaklamp op de slaapkamer(s) voor wanneer de elektriciteit uitvalt.
    • Sluit alle openstaande deuren die u tegenkomt op de weg naar buiten.
    • Spreek af op een plaats aan de straatkant van de woning.
    • Bel de hulpdiensten wanneer u veilig bent.
  • Bel altijd de brandweer: Een professional kan juist inschatten of alle gevaar is geweken. Bovendien is zo’n interventie gratis.

(Bron: Securitas, partner van FirSaCo in opleidingen rond brandveiligheid)

Foto koppelbare rookmelder

3 op de 10 woningen of appartementen in België heeft geen enkele rookmelder. Verrassend genoeg ligt er bij 1 op 5 daarvan wel een rookmelder in de kast. En in 4 op de 10 woningen zijn de rookmelders niet goed onderhouden. Er hangen dus veel te weinig werkende rookmelders in de woningen in België.

Alleen de levensreddende pieptoon van een rookmelder die goed werkt en aan het plafond hangt, kan je verwittigen bij brand in je woning. De cijfers bewijzen het: van 2014 tot 2017 vielen er jaarlijks gemiddeld 64 doden bij woningbranden. Ook in 2018 gaan we in diezelfde richting.

Van 8 tot 23 september 2018 organiseert de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken daarom de ‘14-daagse van de Veiligheid’. Samen met de hulpverleningszones van de brandweer sensibiliseert zij de bevolking rond brandveiligheid in woningen. De slogan van de campagne is: “Elke rookmelder telt!”. Dit jaar zetten zij in op geïnstalleerde en goed werkende rookmelders.

Foto koppelbare rookmelder

Bij 1 op 5 woningen zonder rookmelder aan het plafond ligt er wel een in de kast

Uit gezamenlijk onderzoek met ANPI  blijkt ook dat 1 op 4 Belgen nooit aan brandveiligheid denkt. Bovendien blijkt ook dat 1 op 20 Belgen rookmelders heeft die ouder zijn dan 10 jaar (en dus niet meer of minder goed functioneren).

Minstens 42 doden bij fatale woningbranden in 2017

De FOD Binnenlandse Zaken houdt gegevens bij over de dodelijke slachtoffers van woningbranden in België. Ze doen dit op basis van berichten die in de pers verschijnen over deze incidenten en gegevens die aangeleverd worden door de brandweer.

Een fatale woningbrand is een brand waarbij dodelijke slachtoffers als gevolg van brand zijn te betreuren, die heeft plaatsgevonden in een gebouw met een woonfunctie of in een ander ‘woongerelateerd’ object en die niet door opzet is veroorzaakt.
Deze gegevens werden geanalyseerd om een beter beeld te krijgen van de plaats en tijdstip van de fatale woningbranden en van de slachtoffers zelf. Dezelfde methodiek voor het verzamelen van de gegevens werd door Tim Renders al gebruikt in de periode 2014-2016, zodat het ook mogelijk is om de gegevens van 2017 te vergelijken met de voorbije jaren.
In totaal zijn in België in 2017 minstens 42 slachtoffers gevallen bij fatale woningbranden (of ongeveer 4,7 slachtoffers per miljoen inwoners). Het aantal slachtoffers dat jaarlijks sterft bij een fatale woningbrand is lager dan het gemiddelde van de voorbije periode (2014-2017), zijnde 64 slachtoffers per jaar, en opvallend minder dan het voorbije jaar toen er minstens 77 slachtoffers te betreuren waren.

Hoewel in Vlaanderen het meest aantal slachtoffers sterven, blijft het aantal dodelijke slachtoffers per miljoen inwoners het hoogst in Wallonië en het laagst in Brussel. Deze vaststelling is in lijn met de vaststellingen van de voorbije jaren.

De meeste slachtoffers vallen in de eigen woning en vooral ’s nachts zijn er opvallend veel meer slachtoffers te betreuren. Volgende grafiek laat het tijdstip van de dag zien waarop de slachtoffers vallen.

Goed werkende rookmelders redden levens

Aangezien de meeste slachtoffers in de eigen woning vallen en dan meestal nog ’s nachts is het belangrijk om snel verwittigd te zijn wanneer in de woning een brand ontstaat. Als je slaapt werken je zintuigen niet meer op dezelfde wijze. Zo ruik je niets als je slaapt maar werken je oren nog wel goed. En dat is goed om weten om een brand snel te ontdekken.

Daarom blijft het belangrijk om elke kamer uit te rusten met een rookmelder, ook de slaapkamer. In plaatsen zoals de badkamer, de keuken en de garage is er te veel kans op waterdamp of stof en kan je beter geen rookmelder plaatsen.
Het volstaat echter niet om voldoende rookmelders te hebben. Rookmelders moeten ook geplaatst en geactiveerd zijn. Een rookmelder die in of op de kast ligt of door stof bevuild is, telt niet! En zeker ook geen rookmelder die al langer dan 10 jaar omhoog hangt. Daarvan is het detectiemechanisme niet meer bedrijfszeker. Tot slot geeft een rookmelder zonder werkende batterij enkel een vals gevoel van veiligheid.
De bekende boodschap ‘Elke seconde telt’ is voor deze campagne omgevormd tot ‘Elke rookmelder telt’. Elke rookmelder die goed is opgehangen en goed werkt, kan bij brand mensenlevens redden en telt mee voor brandveiligheid in de woning.

Voor wie nog geen of onvoldoende rookmelders heeft, of bij wie ze nog in de verpakking zitten:

  • Plaats voldoende rookmelders;
  • Hang je rookmelders ook meteen op, ze werken enkel als ze aan het plafond hangen.

Voor wie al rookmelders heeft:

  • Test je rookmelders regelmatig en verwijder ook regelmatig het stof van de rookmelder. Vergeet deze ook niet te testen als je van een lange afwezigheid terugkeert;
  • Als een rookmelder meer dan 10 jaar ophangt, verwijder hem volledig en vervang hem door een rookmelder met een batterijlevensduur van 10 jaar. Dat is niet alleen veel goedkoper maar je moet je 10 jaar lang geen zorgen maken over de batterij. De betrouwbaarheid van een optische rookmelder neemt immers af naarmate er zich inwendig meer stof en vuil kan ophopen (en dus naarmate deze ouder wordt).

Opendeurdagen bij de brandweer

De brandpreventieadviseurs van de brandweer geven graag gratis advies aan de burger om diens veiligheid in geval van brand te verbeteren.

In september houden verschillende brandweerposten van de hulpverleningszones, tijdens de 14-daagse voor de veiligheid, daarom hun jaarlijkse opendeurdagen. Hierbij hebben zij doorgaans ook infostands waar de burger terecht kan voor meer informatie over brandveiligheid in zijn woning.

Met een ingeoefend vluchtplan raak je beter weg

Voldoende rookmelders plaatsen is goed, maar volstaat niet. Met een ingeoefend vluchtplan is de kans dat je veilig buiten geraakt bij brand veel groter. Belangrijk is om de verschillende stappen vooraf te overlopen. Brandveiligheid is immers de verantwoordelijkheid van iedereen.

De FOD Binnenlandse zaken wil de burger actief bewust maken van de brandrisico’s in zijn leefomgeving en hem goede gewoonten aanleren met het oog op een beduidende vermindering van het aantal doden en gewonden door woningbranden en CO-vergiftigingen

(Bron: Brandweervereniging Vlaanderen)