Tijdens de kerstdagen maken we het graag gezellig. De houtkachel wordt aangestoken, de kerstversiering van onder het stof gehaald en de sfeerverlichting zorgt voor een feestelijke stemming. De kerstperiode is hierdoor echter ook een periode met een verhoogd risico op woningbrand.

Wat zijn de grootste boosdoeners? Waar moet u extra op letten tijdens de kerstdagen? Welke maatregelen zijn cruciaal wanneer er toch brand ontstaat? Tim Renders, medebeheerder van leefbrandveilig.be en brandweerman bij de hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant geeft oorzaken en mogelijke oplossingen.

Kortsluiting

De grootste oorzaak van een woningbrand is kortsluiting. Een risico dat verhoogt tijdens de wintermaanden wanneer extra stekkerdozen tevoorschijn worden gehaald en de kerstverlichting wordt aangestoken. Een waarschuwing is daarom op zijn plaats. Kies voor stekkerdozen met een oververhittingsbeveiliging en controleer uw lichtslingers. Een kapotte kabel moet onmiddellijk vervangen worden. Wees daarom voorzichtig als u een kabel op- of afrolt. Vergeet ook niet de stekkers uit het stopcontact te trekken wanneer u uw woning verlaat of voor het slapengaan.

Schouwbrand

Roetaanslag, bladeren, takken en bijvoorbeeld vogelnesten zorgen jaarlijks voor heel wat schouwbranden. Nochtans is dit perfect te voorkomen door uw schouw regelmatig te laten reinigen door een professionele schoorsteenveger. Doe dit bij voorkeur voordat de kachel na een lange inactiviteit weer in gebruik wordt genomen. Bent u van plan uw woning tijdens de wintermaanden warm en comfortabel te maken met elektrische bijverwarming? Volg dan goed de veiligheidsvoorschriften en zorg ervoor dat het verwarmingselement stofvrij is.

Kerstversiering

Ook rechtstreeks contact tussen warmtebronnen en (brandbare) kerstdecoratie kan leiden tot een woningbrand. Dit is te vermijden door na te gaan of de lichtslinger in de kerstboom niet te veel hitte produceert. Vervang de lichtslinger indien nodig door een exemplaar met leds. Een andere tip is te investeren in een onbrandbare kunststofboom. Hebt u liever een echte boom, koop dan een exemplaar met wortels en geef hem tot 1 liter water per dag zodat hij niet uitdroogt. En wees voorzichtig met kaarsen en tafelversiering.

Het kerstdiner

Ook in de keuken ontstaan er jaarlijks enkele woningbranden. De bereiding van een groot feestmaal zorgt voor chaos en onoplettendheid en het fondue- of gourmetstel staan soms gevaarlijk dicht bij de kerstkrans. Tel daarbij de uitgelaten sfeer en enkele glaasjes alcohol en u begrijpt dat de (brand)veiligheid wel eens in het gedrang komt.

Vuurwerk

In Nederland loopt de jaarlijkse schade door vuurwerk in de miljoenen euro’s en zijn er elk jaar opnieuw honderden mensen met ernstige brandwonden. In België is de wetgeving veel strenger. Toch gebeuren er ook in ons land elk jaar ongelukken met (brand)schade en lichamelijke letsels tot gevolg. Vuurwerk is enkel veilig in de handen van professionals! Ga liever met uw gezin naar het georganiseerde vuurwerk in uw buurt dan zelf risico’s te nemen.

Wat als het toch brandt?

Een woningbrand kan verschrikkelijke gevolgen hebben. Met enkele eenvoudige maatregelen kunt u de effecten van een woningbrand beperken:

• Branddetectie: Er is geen enkele reden om geen rookmelders te plaatsen. Het redt levens en de kostprijs is verwaarloosbaar. Kies voor types met een levensduur van 10 jaar en een niet-vervangbare batterij. De optische cel die rook detecteert, is na de vervaldatum te vervuild (door stof) om nog optimaal te werken. Een rookmelder is het ideale cadeau voor onder de kerstboom!
• Branddetectie gelinkt aan een alarmsysteem heeft enkele belangrijke voordelen:
  • Alle detectoren geven een signaal wanneer 1 detector rook signaleert.
  • Uw alarmsysteem genereert een (luid) signaal dat ook door de buren of de alarmcentrale wordt opgepikt.
  • U kunt de signalen opvolgen met uw smartphone.
• Zelf blussen? Dat kan maar denk vooral aan uw eigen veiligheid en verwittig eerst de brandweer. Als een bluspoging mogelijk is zonder uw eigen veiligheid in gevaar te brengen, kan dit eventueel maar zo snel mogelijk evacueren blijft de boodschap. Een opleiding kleine blusmiddelen helpt u om de juiste inschatting te kunnen maken en blusmiddelen adequaat te gebruiken.
• Vluchtplan: In elk bedrijf, op scholen en openbare gebouwen is een evacuatieplan aanwezig en worden brandoefeningen gedaan. Waarom niet bij u thuis?
  • Zorg steeds voor een goed functionerende zaklamp op de slaapkamer(s) voor wanneer de elektriciteit uitvalt.
  • Sluit alle openstaande deuren die u tegenkomt op de weg naar buiten.
  • Spreek af op een plaats aan de straatkant van de woning.
  • Bel de hulpdiensten wanneer u veilig bent.
• Bel altijd de brandweer: Een professional kan juist inschatten of alle gevaar is geweken. Bovendien is zo’n interventie gratis.

(Bron: Securitas, partner van FirSaCo in opleidingen rond brandveiligheid)